De laatste jaren kunnen burgerinitiatieven op de aandacht rekenen van heel wat spelers in de samenleving. Hierbij doemt bij voor- en tegenstanders als snel het beeld op van witte, hoogopgeleide initiatiefnemers.
Nochtans versterken etnisch-culturele federaties meer dan 1.500 autonome initiatieven van mensen met een migratieachtergrond. Daarnaast leverde onderzoek rond sociaal schaduwwerk een rijk overzicht op van etnisch zeer diverse burgerinitiatieven, die al dan niet zo gelabeld zijn. In de ‘Veldverkenning burgerinitiatieven’ stelde Socius al vast dat wetenschappers die zich over ‘burgerinitiatief’ buigen er nauwelijks in slagen om het initiatief van burgers met een migratieachtergrond voldoende in beeld te brengen.
Wat mag je verwachten?
Dit inspiratiemoment brengt de rijkdom van burgerinitiatieven door mensen met een migratieachtergrond in beeld. Maar bovenal willen we het gesprek openen over de mechanismen die ervoor zorgen dat beleidsmakers, middenveldorganisaties en onderzoekers deze burgerinitiatieven over het hoofd zien. Deze dag is een uitnodiging om samen te verkennen hoe alle burgerinitiatieven een plek kunnen vinden in een diverse samenleving.
Het inspiratiemoment ‘Burgerinitiatieven door mensen met een migratiegeschiedenis: een blinde vlek belicht’ is een dag doorspekt met inspirerende cases, momenten van kritische reflectie en constructieve ontmoetingen.
Programma
9.30 u.: Onthaal met koffie
10.00 u.: Mechanismen van de blinde vlek ontrafeld
De voorbije maanden staken we met een aantal praktijkwerkers en onderzoekers met een migratieachtergrond de koppen bij elkaar en gingen we na waarom het zo moeilijk is om burgerinitiatieven door mensen met een migratieachtergrond op de radar te krijgen. Het resultaat van dit voortraject presenteren we aan het begin van dit inspiratiemoment.
11.00 u.: Inspiratiesessie 1 – keuze uit vier sessies
Sessie 1: Jongeren met een migratieachtergrond nemen het heft in eigen handen – Fatima Laoukili
Het middenveld in Vlaanderen is overwegend wit en homogeen, terwijl de samenleving zeker in centrumsteden, steeds superdiverser wordt. Maar hoe ervaren jongeren met een migratieachtergrond die actief zijn in het middenveld in Antwerpen dit verschijnsel en hoe gaan ze ermee om? Fatima Laoukili onderzocht welke beweegredenen deze jongeren hadden om het heft in eigen handen te nemen en eigen initiatieven op poten te zetten. Hoe beleven ze dit proces? Welke relaties bouwen ze uit met gevestigde spelers in het middenveld? En welke obstakels ervaren ze? Dit caseonderzoek maakt deelt uit van het afgeronde CSI Flanders-onderzoek.
Fatima Laoukili is als doctoraatsstudent en onderwijsassistent verbonden aan het departement Sociologie van de Universiteit Antwerpen.
Sessie 2: Superdiversiteit ook buiten de steden… inzichten vanuit de Atlas Superdiversiteit Vlaanderen – prof. dr. Dirk Geldof
Vlaanderen is superdivers en wordt dat morgen nog meer. Superdiversiteit beperkt zich niet langer tot de steden, maar suburbaniseert naar de bredere stadsregio’s. Deze toename van diversiteit is niet alleen te wijten aan migratie, maar ook aan demografische veranderingen. In deze sessie brengt Dirk Geldof de schaal, snelheid en spreiding van superdiversiteit in kaart en schetst hij de uitdagingen voor een divers-sensitief sociaal-cultureel werk.
Prof. dr. Dirk Geldof is socioloog en onderzoeker. Hij is deeltijds hoogleraar aan de faculteit Ontwerpwetenschappen van de Universiteit Antwerpen, lector en senior-onderzoeker aan het Kenniscentrum Gezinswetenschappen en lector aan de Karel de Grote-Hogeschool.
Sessie 3: Maak kennis met FAA vzw – Falek Atmani
FAA – Femmes d’ Alger et d’ Ailleurs vzw is één van de vele burgerinitiatieven die hun plek vinden in Grand Hospice. Falek (Faiza) neemt je mee op sleeptouw en vertelt wat FAA allemaal doet, hoe ze samenwerken met anderen, welke dromen en ambities ze hebben. Ze neemt jullie ook mee naar het voormalige café Tropicana in de buurt, waar FAA een sociaal kruidenierswinkeltje heeft opgebouwd en elke vrijdag voedselpakketten uitdeelt aan hen die het nodig hebben. Een basiskennis Frans voor deze sessie is handig, maar lang geen must.
Falek Atmani is oprichtster en voorzitster van FAA Femmes d’ Alger et d’ Ailleurs vzw.
Sessie 4: Religieus geïnspireerde solidariteit. Een kleurrijk lappendeken – Sylvie Van Dam en Dries Ver Elst
Hoewel ze vaak uit het oog verloren worden, zijn religieus en levensbeschouwelijk geïnspireerde initiatieven belangrijke actoren in het stedelijke welzijnslandschap. Ze weten vaak doelgroepen te bereiken die onder de radar blijven voor lokale besturen en andere sociaal-culturele initiatieven. Velen van hen zijn bovendien gekend voor hun warm laagdrempelig onthaal en generalistische aanpak. Toch loopt de samenwerking met lokale besturen en sociaal werkers niet altijd van een leien dakje. Een vaak gehoorde bezorgdheid is dat religieuze initiatieven niet verder zouden gaan dan liefdadigheid, en geen aandacht zouden schenken aan structureel onrecht. In deze sessie schetsen Sylvie Van Dam en Dries Ver Elst de brede waaier van religieus geïnspireerde solidariteitsinitiatieven in Brussel, Leuven en Oostende, en gaan ze dieper in op hoe die initiatieven al dan niet politiserend werken.
Sylvie Van Dam is als onderzoekster bij Odisee Hogeschool actief in een PWO-project rond Sociaalwerkpraktijken in Brusselse religieuze en levensbeschouwelijke solidariteitsinitiatieven. Daarnaast is zij betrokken bij de master Sociaal Werk en de bacheloropleiding Sociologie aan Universiteit Antwerpen en de opleiding Sociaal Werk aan Odisee Hogeschool.
Dries Ver Elst is doctoraal onderzoeker binnen het Soligion project. In zijn onderzoek focust Dries op de plek die levensbeschouwelijke organisaties geven aan thema’s als legitimiteit, burgerschap en solidariteit in hun werking.
12.15 u.: Lunch
13.15 u.: Inspiratiesessie 2 – keuze uit vier sessies (zie hierboven)
14.45 u.: Welke strategieën werken om onze blinde vlek te vermijden?
We denken samen met jullie graag na over wat er nodig is om de zichtbaarheid van burgerinitiatieven door mensen met een migratiegeschiedenis te vergroten. Feedbacksessies in kleine groep, onder leiding van één van de auteurs.
15.30 u.: Panelgesprek
Bij wijze van terugkoppeling sluiten we af met een panelgesprek onder leiding van Gie Van den Eeckhaut (Socius).
16.15 u.: Netwerkdrink
Voor wie?
Sociaal-cultureel werkers, ambtenaren of andere professionals die samenwerken met burgerinitiatieven of aansluiting zoeken bij nieuwe dynamieken in de civiele samenleving.
Praktisch
Het inspiratiemoment vindt plaats op donderdag 21 september van 9.30 u. tot 17 u. in Grand Hospice in Brussel (Grootgodshuisstraat 7 – 1000 Brussel)
De deelnameprijs bedraagt 70 euro, lunch inbegrepen.
Inschrijven kan via deze pagina.
Houdt iets jouw inschrijving tegen, we helpen je graag verder.
Contacteer Nele Vanderhulst voor meer informatie.