In onze tweede lezingenavond zoomen we in op landschappelijke en ruimtelijke kansen voor en door herstellende landbouw
Kan herstellende landbouw een plaats krijgen binnen Vlaanderen? Heeft herstellende landbouw al een plaats? Wat kan er hersteld worden? Welke ruimtelijke en landschappelijke kansen zijn er voor en door herstellende landbouw?
Deze avond staat in het teken van ons (landbouw)landschap en mogelijke strategieën voor en door herstellende landbouw, met de Nederlandse landschapsarchitect Berno Strootman als keynote:
Vanuit zijn functie als Rijksadviseur voor het landschap (2016-2020) heeft Berno Strootman (NL) (Strootman Landschapsarchitecten) veel aandacht besteed aan de relatie tussen landbouw en landschap. De Nederlandse landbouw staat op een keerpunt. Steeds meer mensen beseffen dat het echt anders moet: duurzamer, met meer aandacht voor biodiversiteit, dierenwelzijn en het landschap. De roep om een landbouw die zorgvuldig omgaat met de kwaliteit van water, bodem en lucht wordt groter. Het boek 'Boer doet leven' vertelt de positieve, hoopvolle en inspirerende verhalen van 20 landschapsboeren.
De Vlaamse Landmaatschappij (VLM) stond mee aan de wieg van het Open Ruimte Platform. Griet Celens (BE) licht dit toe vanuit het perspectief van herstellende landbouw.
Steven Heyde en Stefanie Delarue (BE) (onderzoekscentrum Futures through Design, HOGENT) zien onder meer door de ligging en de geschiedenis van historische landgoederen strategische kansen voor herstellende landbouw.
Deuren: 19u15
Dit is de tweede avond van drie hybride lezingavonden. De eerste avond gaat door op donderdag 21 april met als onderwerp 'Wat is herstellende landbouw?'. De derde avond, op dinsdag 24 mei, focust op 'Voedselbossen als vorm van herstellende landbouw'. De lezingen gaan steeds door van 19u30 tot 21u45, zowel in de zaal als online.
Berno Strootman (Strootman Landschapsarchitecten) - keynote (presenteert online)
Ir. Berno Strootman (1961) studeerde landschapsarchitectuur aan de Landbouwuniversiteit Wageningen. Hij werkte 6 jaar bij Bureau B+B stedenbouw en landschapsarchitectuur en 7 jaar bij ingenieursbureau Grontmij. In 2002 richtte hij het bureau Strootman Landschapsarchitecten in Amsterdam op, waarvan hij nog steeds directeur is. Met zijn bureau werkt hij aan een breed scala aan opdrachten, van ontwerpend onderzoek, visievorming en strategie tot concrete inrichtingsplannen, voor zowel het landelijk als het stedelijk gebied en zowel op nationale, regionale als lokale schaal.
Naast zijn eigen bureau is hij sinds 1996 als gastdocent verbonden aan de opleiding aan de Academie voor Bouwkunst in Amsterdam. Hij neemt regelmatig zitting in jury’s van ontwerpwedstrijden, was supervisor, en van 2006-2010 voorzitter van de Adviescommissie Belvedere van het Stimuleringsfonds voor Architectuur. Hij won met zijn bureau diverse prijzen.
Berno was van 2016-2020 Rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving, en lid van het College van Rijksadviseurs. Het College van Rijksadviseurs, bestaande uit 3 personen, is een onafhankelijk adviescollege dat het kabinet gevraagd en ongevraagd adviseert over ruimtelijke kwaliteit. Het college heeft een verbindende rol tussen (Rijks)overheid, ontwerpwereld en samenleving, en ook tussen departementen, directies en overheden. Het adviseert over de urgente thema’s van nu, zoals de ruimtelijke impact van de energietransitie, klimaatadaptatie, verstedelijking, bodemdaling en de verduurzaming van de landbouw in het cultuurlandschap. Berno was mede-opsteller van Panorama Nederland: een toekomstperspectief voor de ruimtelijke inrichting van Nederland. Het laat zien hoe de grote maatschappelijke vraagstukken van nu de sleutel kunnen zijn voor welkome, structurele verbeteringen in de toekomst. Hij was ook de initiatiefnemer van het boek 'Boer doet leven': 20 portretten van landschapsboeren. Samen met Jan Willem Erisman maakte hij in 2021 'Naar een ontspannen Nederland': hoe het oplossen van de stikstofproblematiek via een ruimtelijke benadering een hefboom kan zijn voor het aanpakken van andere grote opgaven en zo een nieuw perspectief kan opleveren voor het landelijk gebied.
Griet Celen (VLM) (presenteert live)
Griet Celen is bio-ingenieur en sinds 1991 werkzaam bij de Vlaamse Landmaatschappij. Ze heeft een passie voor de open ruimte.
Als afdelingshoofd bevoegd voor landinrichting en grondmobiliteit staat ze in voor de realisatie van kwalitatieve open ruimten op terrein. Hiervoor zet de Vlaamse Landmaatschappij geïntegreerde gebiedsgerichte uitvoeringsprojecten op met alle betrokkenen in een gebied. Binnen zo’n project wordt gelijktijdig gewerkt aan versterking van het watersysteem, natuurontwikkeling, versterking van het landschap en inrichting van de landbouwstructuur, een kwalitatieve leefomgeving en een ontsluiting voor zachte weggebruikers en recreanten. De realisaties krijgen vorm in een co-creatie met lokale actoren.
Via het Open Ruimte Platform ondersteunt en stimuleert Griet Celen ook buiten deze projecten lokale acties op terrein rond urgente open ruimte thema’s. Hierin kaderen onder meer de programma’s Water-Land-Schap, Voedsel+Land+Schap, Grond+zaken, landschapsparken,…
Griet Celen zet door deze project- en programmawerking haar passie voor de open ruimte om in concrete realisaties en timmert zo mee aan de noodzakelijke open ruimte transities binnen Vlaanderen.
Steven Heyde en Stefanie Delarue (HOGENT) (presenteren live)
Steven Heyde is landschapsarchitect van opleiding. Hij stimuleert interdisciplinair onderzoek naar historische tuinen en parken evenals de hedendaagse landschapsarchitectuur. Hij bestudeert de invloed van de cultuur- en de kunstgeschiedenis alsook de sociale en economische geschiedenis op het ontwerp van historische kasteeldomeinen.
Stefanie Delarue heeft als biologe de specialisaties ecologie en plantkunde. De afgelopen jaren heeft zij zich verder verdiept in de onlosmakelijke combinatie van ontwerp en beheer. Daarbij heeft ze zich toegelegd op de kennis en toepassing van planten, (multidoel) beplantingsontwerp en het inbrengen van biodiversiteit binnen de ontwerpdiscipline, steeds vanuit een ecologische insteek. Recentelijk vormen voedselbossen in ruime zin daarbinnen een ankerpunt.
Stefanie is docent binnen de opleidingen Bachelor Landschaps- en tuinarchitectuur en Bachelor na Bachelor in de Landschapsontwikkeling van HOGENT, met als focus plantenkennis, ecologie, beheer en voedselbos. Als onderzoeker is ze verbonden aan het onderzoekscentrum Futures through Design van HOGENT. Daar werkte ze samen met Steven Heyde binnen het project 'Behoud door ontwikkeling: nieuwe perspectieven op historische landgoederen in Vlaanderen', waar voedselbossen als hedendaagse economische en ecologische invulling van het immaterieel erfgoed op de radar verschenen. Een hoofdstuk uit het boek 'The Future of Estate Landscapes in Europe' is hieraan gewijd. Ze werkt ook mee aan het recentelijk opgestarte voedselbosproject FoodFoward, een partnerschap tussen landbouwers, onderzoekers en andere facilitators. De focus ligt op voedselbossen als inspirerend en innovatief verdienmodel dat landbouw en variabele ecosysteemdiensten verenigt.