Inspiratiedag Tuinstraten

vrijdag 14 oktober 2022
9:30 a.m. 4:00 p.m. 09:30 16:00

Commons Lab vzw Lange Sint-Annastraat 7 Antwerpen, Vlaanderen, 2060 Belgium (kaart)

Google Agenda ICS

Hoe kan je via collectieve actie in straten de klimaatadaptatie versnellen en de samenleving veerkrachtiger maken?

Het klimaat wordt steeds extremer. Iedereen heeft ondertussen de effecten van de droogte, hitte, overstromingen,… kunnen zien of ervaren. Steden en dorpen zijn niet hittebestendig genoeg en ons landschap is té verhard. Dat er actie en aanpassingen nodig zijn is ondertussen ook duidelijk. Maar hoe begin je daaraan? Wie moet hierin het voortouw nemen? Het omvormen van straten tot tuinstraten is in onze ogen alvast een klein maar belangrijk begin:

“Een Tuinstraat is voor ons een straat die de bewoners samen aanpakken, waar ze hun eigen ideeën en noden vormgeven. Een straat waar buren werken aan vergroenen, verblauwen en verbinden. Een straat waar de bewoners, onderling en met het lokale bestuur, afspraken maken over het beheer ervan. Een straat van iedereen, voor iedereen!”

De collectieve kracht van burgers is een nog onderbelichte kracht die een extra, broodnodige katalysator kan zijn voor de klimaattransitie. Commons Lab gelooft in de stuwende kracht van commoning om mee aan oplossingen te werken voor dit soort problemen. De straat is een ideale, behapbare schaal om dat potentieel van samenwerking tussen burgers te doen ontkiemen. Daarom experimenteren we al jaren met ‘Tuinstraten’ in Antwerpen. Die ervaring leert ons bovendien dat samen je straat vergroenen en verblauwen (ontharden), door ze te beheren als een common, ook voor sociale cohesie en veerkracht zorgt.

Een nieuwe samenwerking tussen burgercollectieven onderling kan voor nog extra stuwkracht zorgen. Vandaar dat we in Antwerpen werken aan de uitbouw van een gemeenschap van actieve Tuinstraten. Een nieuwe samenwerking tussen Tuinstraatcollectieven en overheden zou nog een extra boost voor de klimaattransitie kunnen vormen. Niet alleen in Antwerpen. Maar in gans Vlaanderen.

PRAKTISCH:

Locatie: Vergadercentrum De Stroming, Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen
Timing: De Inspiratiedag Tuinstraten vindt plaats op vrijdag 14 oktober 2022 in de Nationalestraat te Antwerpen. Iedereen is welkom vanaf 9u, het programma start om 09u30 stipt en eindigt om 15u30. U kiest in de namiddag uit tien verschillende praktijksafari’s (geef uw voorkeur door via het inschrijvingsformulier. Daarna kan u nog terecht op de slotreceptie.
Prijs: Vrije bijdrage (incl. lunch), richtbedrag 10 euro per persoon. Deze mag u storten op het rekeningnummer van Commons Lab vzw (BE37 0018 2921 9128) met vermelding van “naam – inspiratiedag tuinstraten”.

Meer info: bij koen@commonslab.be

Inschrijven kan voor 7 oktober via onderstaande knop:

Inschrijven

(Ontdek het programma onder de foto)

HET PROGRAMMA

Sessie I: Informatie over ‘Tuinstraten’, collectieve actie en samenwerking tussen burgers en besturen

In het eerste deel willen we de deelnemers informeren over Tuinstraten, hoe de idee ontstaan en geëvolueerd is, we proberen een bondig overzicht te geven van wat er in Antwerpen de afgelopen jaren allemaal ondernomen is mbt ‘Tuinstraten’, zowel van onderuit als van bovenuit. We leggen uit de idee van een Tuinstraat als common uit, P2P, publiek collectief partnership. En we werpen een blik op de wisselwerking met de Overheden.

9u30: introductie van de sessie, door Karolien Huyghe (Beweging.net)

9u40: Plenaire sessie

Een Tuinstraat als een common: wat en waarom? (Iris Vande Walle, Commons Lab)
Kort overzicht van wat er in Antwerpen de afgelopen jaren is gebeurd mbt Tuinstraten, vergroenen, verblauwen, ontharding, klimaatadaptatie, … Hoe verloopt de wisselwerking tussen burgers, organisaties, overheden en ondernemers in Antwerpen? Wat zijn volgens ons de uitdagingen mbt klimaatadaptatie? (Koen Wynants, Commons Lab)
Reflecties door Vlaams Bouwmeester Eric Wieërs over rol/waarde van de commons mbt klimaatadaptatie en de wisselwerking tussen burgercollectieven en overheden

10u30: Panelgesprek. Vraag en antwoord vanuit de zaal.

11u00: PAUZE

Sessie 2: Hoe kunnen we iedereen insluiten via Tuinstraten? Hoe kan een Tuinstraat bijdragen aan de koppeling tussen sociaal/zorgzaam en klimaat?

In dit tweede deel willen we kritisch reflecteren over de Tuinstratenaanpak, over commons en inclusie. Eén van de grote pijnpunten binnen de klimaatbeweging en binnen collectieve organisaties blijft de beperkte heterogeniteit van de leden. Hoewel kwetsbare groepen het meeste baat zouden hebben, blijft het initiatief en de toegang voorlopig beperkt tot hooggeschoolde middenklasse gezinnen. Maar geldt dat ook voor de Tuinstraten?

11u15: introductie van het panelgesprek (Getuigenis uit een Tuinstraat mbt ervaringen mbt inclusie) bvb. Anneleen Pirard (Bump)

11u25: Gesprek met Maika De Keyzer (KULeuven), Jaimy Van Der Sloten (participatiemedewerker gemeente Olen), ... over Tuinstraten, commons en inclusie

12u15: Middagpauze

Sessie 3: Op Tuinstratensafari (13u30-15u30)

In dit derde deel kijken we vanuit de praktijk naar de toekomst. We gaan op Tuinstratensafari. Aan de hand van de ervaring van praktijkcases uit heel Vlaanderen zoeken we samen oplossingen voor de klimaatadaptatie uitdagingen, commons.... Je kiest voor één workshop. Max. 10 deelnemers per workshop.

13u00: introductie van de sessies

13u10-13.30: Tuinstratensafari’s.

(Ontdek de ACHT verschillende safari’s onder de foto)

Safari 1: Wat hebben burgercollectieven nodig van ondersteuning, vanaf de start tot en met beheer? Op welke drempels bots je als je letterlijk bomen wil planten?

Gastvrouw/gastheer: Iris Vande Walle (Commons Lab), Niko/Tita (Klimaatrobuust Sint-Andries)

Locatie: Sint-Andriesplaats

Safari 2: Hoe maak je afspraken over het beheer van Tuinstraten?

Gastheer: Vincent Gysels

Locatie: Groene ader Sint-Andries - Happaertstraat en omgeving

Safari 3: Hoe kan je een Tuinstraat/plein ontharden en verblauwen? Op welke drempels stoot je?

Gastvrouw/heren: Carlijn Hertoghs (Klimplant), Adriana Jobse (Klimaatrobuust Sint-Andries), Rudi Nuytemans (Onze druppel telt)

Locatie: Samentuin/binnenplein Kavka

Safari 4: Hoe kunnen jongeren Tuinstraten/pleinen/Tuindaken maken?

Gastvrouw: Relinde De Bouck

Locatie: Heldenplein

Leervraag: Hoe kan je jongeren betrekken bij het ontharden van een plein en het creëren van een voedselbos, samentuin, Tuibnstraat?

Safari 5: Hoe ontwerp je een Tuinstraat? Hoe zit de riolering in elkaar? Welke bestrating gebruik je? Tijdens deze safari gaan we meer focussen op het ontwerp, technische aspecten, …

Gastvrouw: Bonnie Van der Burgh (stad Antwerpen)

Locatie: Tuinstraat Lange Ridderstraat

Safari 6: Trage wegen als Tuinstraten

Gastheer: Pieter Vandenhoudt (Trage wegen vzw)

Locatie: Costa, ‘Bersgkes’

Safari 7: Hoe steek je je nek uit voor Tuinstraten (Giraff, Beweging.net)

Gastheer: Beweging.net

Locatie: Parking Beweging.net

Safari 8: Burgerbegroting district Antwerpen als katalysator van vergroening, verblauwing, ontharding, … in district Antwerpen

Gastvrouw/gastheer: Franky De Prins (Burgerbegroting/district Antwerpen)

Locatie: Bogaerdenplein

15u30: Slotreceptie