Allereerste samenaankoop regentonnen

Steeds meer Antwerpenaren willen hun straten en pleinen vergroenen. Meer groen in de stad vereist meer regenwater. Commons Lab Antwerpen organiseerde samen met Klimplant, Fundament 2060, de Fietskoerier, Manus vzw de eerste editie van de online groepsaankoop regentonnen tussen 26 juni 2020 en 26 juli. Een succes! Meer info via deze link.

Elisabeth Hirner is contactpersoon vanuit Commons Lab.  Het experiment ‘Groepsaankoop geveltonnen’ wordt mogelijk gemaakt dankzij de Burgerbegroting van het district Antwerpen.
Info en contact: elisabeth(at)commonslabantwerpen.org

Uw regenton afhalen

WANNEER?

Zaterdag 10 oktober 2020: 10u00-13u00 

Voor wie er niet op 10 oktober kan komen, hebben we een extra afhaalmoment tijdens de week voorzien: Woensdag 21 oktober 19:00- 20:30h

WAAR?

Fundament 2060 vzw, Van Kerckhovenstraat 35, 2060 Antwerpen

 (als je voor de kerk staat aan de linkerkant achteraan)

HOE?

Gelieve via de Geraniumstraat (enkel richting) te rijden en aan de zijkant van de kerk de ton op te pikken.

Aangezien dat de tonnen ongevuld heel licht zijn, vragen we om ze - indien mogelijk - met een fiets (bakfietsen, fiets met remork etc.) af te halen!

 Vergeet niet een betalingsbewijs (E-Mail) te tonen!

Workshop "Zelf installeren van een regenton": VOLZET

We organiseren workshops voor deelnemers zodat ze zelf een regenton leren installeren. De workshops worden gegeven door Wim van straatcollectief Bump die enkele jaren geleden in zijn eigen ‘Tuinstraat’ diverse regentonnen heeft geïnstalleerd. De laatste workshop begint op zaterdag 10 oktober om 10:00 en zal ongeveer 1,5 uur duren en gaat plaatsvinden in de buurt (op 100 meter) van Fundament, waar de regentonnen kunnen worden afgehaald. De afhaling van de regentonnen kan dus gecombineerd worden met de workshop.  

Achtergrondinfo

In 2017 werd de allereerste, experimentele gevelton aan de Sint-Andriesplaats geknutseld. Steeds meer Antwerpenaren willen hun straten en pleinen vergroenen. Meer groen in de stad vereist meer regenwater. Met de klimaatveranderingen zal deze nood de komende jaren alleen maar groeien. De verwachtingen zijn dat ons weer onregelmatiger wordt. We hebben dan ook een ander waterbeheer in de stad nodig. De afgelopen jaren zien we op verschillende plekken in de stad het aantal geveltonnen toenemen (Pretstraat, Sint-Andries, piloot Tuinstraten, Pieter Génardstraat, …). Dit is een eenvoudig instrument voor bewonerscollectieven om hun groen- en waterbeheer zelf beter te organiseren. Op lange termijn moeten er wellicht ondergrondse collectieve regenwatertanks komen onder alle Antwerpse straten, om regenwater structureel op te vangen en te recupereren. Maar ondertussen kunnen geveltonnen als tussentijdse maatregel dienen.

De prijs van een gevelton is nog heel duur. Er zijn momenteel al subsidies voor geveltuinen, maar nog niet voor geveltonnen. Met een groepsaankoop willen we onderzoeken of we de prijs kunnen laten zakken, structureel ondersteuning kunnen opstarten (financieel, logistiek, organisatorisch, …), welk type is meest geschikt, wat is de vraag, aanbod, … Er zijn er al verschillende soorten gevelregentonnen in de straten van Antwerpen aanwezig: dure, plastieken, zelfgemaakte…. Commons Lab Antwerpen wil deze verschillende pistes onderzoeken volgens een set van factoren: tijd, prijs, esthetiek, duurzaamheid,... De stad onderzoekt dit blijkbaar ook al. Wat is de rolverdeling overheid, burgercollectieven en de markt mbt water/groenbeheer? Hoe kunnen ze optimaal samen werken aan waterbeheer?

Mbt het beheer van de regentonnen, willen we via dit project het invoeren van een commons akkoord onderzoeken: een nieuw soort buurtcontract tussen district en bewonerscollectief. We geloven dat alle hulp bij het beheer van de stad welkom is, ook van burgercollectieven. Burgers hebben het recht om een deel van het beheer van de stad te organiseren. Om dit mogelijk te maken is nieuw beleid van stad en districten noodzakelijk.

De komende weken en maanden gaan we diverse actoren betrekken bij dit experiment: ervaringsdeskundige burgercollectieven, sociale organisaties, ambtenaren, beleidsmakers, bedrijven, kennisinstellingen.

GRATIS MINIGIDS: KOOP EN BEHEER SAMEN MET JE BUREN EEN REGENTON

Hergebruik van regenwater wordt steeds belangrijker. Het klimaat verandert, water wordt een schaars en kostbaar goed. Recuperatie van regenwater is goed voor het milieu en je bespaart op je waterfactuur.

Steeds meer stedelingen leggen samen met buren geveltuintjes aan of adopteren samen een boomspiegel. Dat vraagt in de lente en de zomer heel wat water. Een regenton aan je voorgevel is handig voor het begieten van het groen in je straat. Hier vind je een minigids hoe je samen met jouw buren een regenton kunt aankopen en beheren.

Download de minigids via deze link; https://drive.google.com/file/d/1c-Hopz2b4yJ3A70g9ybFnesh8ANP1oVB/view?usp=sharing.

Hoe installeer je een gevelton?

Vulautomaten

Anne Provoost uit Borgerhout verdiepte zich in vulautomaten of ‘aftappertjes’. We kregen van haar de toestemming om haar info te delen.

Bij de keuze van aftappertjes is er 1 belangrijk onderscheid: met of zonder filter. Als er een filter bij zit zijn ze uiteraard duurder. 

Veel mensen maken zich zorgen over de boorkop. Bij de meeste aftappertjes wordt de gepaste boor gratis bijgeleverd. Als dat niet zo is, weet dan dat veel mensen in de buurt ondertussen zo’n kopje hebben, omdat het vaak inclusief is. We kunnen die kroonboren dan doorgeven aan elkaar. 

Weet dat je ook aftappers kunt installeren zònder regenton. Daarover gaat puntje drie. Maar eerst een aftappertje aanschaffen...

1. Goedkoop en eenvoudig, zonder filter

De eerste aftapper die ik voorstel is de goedkoopste. Het betekent niet dat deze goedkope de beste is. Hij heeft vb geen filter en hij heeft geen versterking om te zorgen dat de aftapper niet loskomt.

Voor mij volstaat deze aftapper. Hij doet wat hij moet doen: hij brengt het water uit de goot in mijn ton. Een filter heb ik niet nodig, want mijn goot zit boven de boomgrens, en er zijn hier sowieso niet veel bomen. Doordat deze aftapper zo eenvoudig is, en onversterkt, kun je hem gewoon uit de pijp trekken als je hem wil schoonmaken, en daarna terugstoppen. Vast is het zo dat, doordat hij niet versterkt is, er bij hevige regenval wat water lekt, maar mij deert dat niet. Het regent toch, en dit is een regenpijp, dus niet erg dat er was druppels langslopen, denk ik zo.

Deze eenvoudige aftapper kost 19 euro: https://www.tuinadvies.be/tuinwinkel/product/9481/verbinding-regenpijp-regenton-ca-50-cm

Verder is er ook deze. Dit is een even eenvoudige aftapper. Deze kost 26 euro. Geen idee waar het prijsverschil vandaan komt. Ook in voorraad. https://www.pelckmans.net/nl/214089/vulautomaat-speedy-avanti-grijs-503077

2. Duurder, met filter (speedy vulautomaat)

De merknaam van de aftapper met versterking en filter die telkens terugkomt is ‘speedy’. Misschien zijn er andere. Allicht heeft deze vanwege zijn versterking een langere levensduur, maar dat weet ik niet. Er is in ieder geval een flink prijsverschil met het aftappertje van daarnet. Is het prijsverschil te verklaren door die filter, of is het plastic ook sterker, dat zijn open vragen. Wim Seghers heeft al gewerkt met deze speedy vulautomaten, geloof ik. Dus misschien weet hij meer over levensduur en kwaliteit.

Dit vulautomaat is te koop in De Oude Pik. De prijs in De Oude Pik is 75 euro.

Je kunt het eveneens bestellen bij dit bedrijf in Mechelen. https://externo.ccvshop.be/13468262/buisfilter-voor-regenton. De prijs is ongeveer 50 euro al raak ik echt niet uit aan de prijszetting van deze site.

Het is ook te koop bij Pastic van Wauwe in Deurne. Daar is de prijs 32.50, ik veronderstel voor hetzelfde artikel. In ieder geval wordt het in de offerte ‘speedy’ genoemd. Volgens mij is dit een heel goeie prijs voor dit artikel.

Je vindt het ook op andere websites, of eenvoudig op bol en consorten, als je graag op die manier shopt.

Hoe bouw je een omkasting voor een regenton?

VEEL GESTELDE VRAGEN SAMENAANKOOP GEVELTONNEN

Klimplant en Commons Lab Antwerpen organiseren tussen 26 juni en 26 juli 2020 een samenaankoop van regentonnen. Die verloopt via de website van Klimplant . Daar vind je ook informatie over voorwaarden, beheer en installatie.. We hebben bijzonder veel vragen binnen gekregen. Daarom hebben we een lijst opgesteld met veelgestelde vragen. Deze wordt de komende weken en maanden voortdurend uitgebreid.

Hier de eerste vragen en antwoorden:

Waar vind ik informatie over de prijs en afmetingen van de tonnen?

Op de website van onze partner Klimplant: https://klimplant.be/product-categorie/regentonnen/

Waar moet ik de tonnen afhalen?

Bij Fundament, Sint Amanduskerk in de Van Kerckhovenstraat 35 , 2060 Antwerpen

Mag een vennootschap deelnemen?

Helaas niet.

Waar vindt de workshop “installeer een regenton” plaats en om hoe laat?

In het District Antwerpen, meer info via E-mailuitnodiging midden augustus.

Als ik opteer om de installatie door Manus te laten doen, wat zit dan bij inbegrepen in die 121€ kosten?

In de prijs van 121 € is alles van materiaal voor de installatie inbegrepen, maar geen vulautomaat.

Gaat de ton overlopen?

Bij gebruik van een vulautomaat zal de ton niet overlopen zolang de vulautomaat lager staat dan het hoogste punt van de ton (dus waar de ton zou kunnen overlopen).  Wanneer namelijk het waterpeil op een gegeven moment op dezelfde hoogte zal staan als de vulautomaat dan zal het water terugstromen naar de vulautomaat en deze laat dit dan terug vrij in de regenwaterbuis.

Welke vulautomaat koop ik?

De vulautomaat moet zelf gekozen worden (omdat er grote verschillen in zitten, afhankelijk van de vorm en omvang van de regenpijp: voor meer info zie ook hier - https://comitebump.org/regenton/ Je kunt best met een foto van de regenpijp naar een winkel /tuincentrum) gaan en het tonen aan de verkopers, die hebben daar expertise in.

Hoe moet je de ton onderhouden?

In principe nauwelijks tot geen onderhoud. Enkel indien er toch veel onzuiverheden in de regenton zouden belanden, dan raad ik aan om deze in de winter, wanneer er geen water meer in zit, via de opening aan de bovenkant van de ton deze te reinigen.

Kan de regenbuis hersteld worden als we de ton zouden wegnemen?

Een regenbuis kan altijd hersteld worden.  De aard van herstelling zal afhangen van welke vulautomaat werd gebruikt (bv. bij een speedy model is er enkel een gaatje, bij andere modellen werd de buis volledig doorgesneden) en ook afhangen uit welke type materiaal deze buis bestaat (PVC, zink,..) en hoe gemakkelijk demonteerbaar (een deel) van deze regenwaterbuis is. Hier zijn genoeg oplossingen voor, zoals bij PVC buizen kan men nadien gebruik maken van een zogenaamde "schuifmof".

Hoe zit heb met vriesweer? Mag er dan water in de ton?

Er wordt aangeraden (indien strenge winter) om de ton leeg te laten of op zijn minst deze niet volledig gevuld te laten en het kraantje te beschermen (isoleren). 

Kan je meerdere tonnen aan elkaar koppelen?

Je kan tonnen inderdaad aan elkaar koppelen op elke plek waar je kan zorgen dat het gaatje dat je boort op een vlak oppervlak gebeurt zodat je nadien met de aansluiting deze goed kunt aandraaien zodat de dichtingsrubber goed tegen de wand aandrukt.  Ik raad aan om de aansluiting niet onderaan te maken, alhoewel dit geen probleem is, maar het duurt dan langer voor je de tonnen kunt gebruiken omdat ze beiden eerst op een waterpeil moeten staan dat hoger is dan het aftapkraantje en debiet zal ook minder zijn dan omdat er minder verticale waterdruk staat in de ton wegens lager peil. Ook heb je kans dat onzuiverheden die meestal op de bodem blijven liggen dan ook de opening gaan verstoppen of er vuil naar de 2de ton wordt verplaatst. Bij het gaatje hoger plaatsen, krijgt ton 2 zeker zuiver water want het slib blijft op bodem ton 1.

Waar plaats ik de kraan best?

Indien het kraantje te laag, kan het niveau van het opgestapeld vuil dus op de hoogte van het kraantje komen en dit kraantje verstopt geraken.  Een goede vulautomaat met filter is dan essentieel bij lager plaatsen kraantje. Ook belangrijk is dat men rekening moet houden dat er nog een gieter kan onder geplaatst worden (tenzij de ton op verhoog wordt gezet).

Einde FAQ (6 juli 2020)