ondernemers 'for the common good'

Commons Lab vervult een brugfunctie tussen o.a. burgercollectieven en marktspelers (freelancers, coöperaties, start-ups, studiebureaus, projectontwikkelaars, app ontwikkelaars, …). Voor marktspelers met privé-winstoogmerk zijn de commons een uitdaging. Qua marktvormen stimuleren de commons nieuwe 'generatieve' marktvormen die meer aandacht besteden aan het integreren van waarden zoals duurzaamheid, het delen van kennis, mutualisering van infrastructuur en meer inclusieve distributie van economische waarde. De uitdaging is om marktvormen uit te vinden en te ondersteunen die de commons versterken en niet verzwakken. Die niet alleen waarde 'capteren', maar ook herinvesteren in de commons en in de commonsgemeenschappen. Wanneer een projectontwikkelaar, i.e. grond en gebouwen beschikbaar stelt aan burgerinitiatieven (cf. Blikfabriek Hoboken), en die initiatieven dan een economische meerwaarde op het vastgoed realiseren, dan is het belangrijk dat die eerlijk verdeeld wordt.

Een speciaal aspect vormen de immateriële commons, gebaseerd op het delen van de kennis, en die haaks staan op de gangbare privatisering van kennis door intellectueel eigendom. Een essentiële problematiek is hier de relatie tussen de reguleringen en de samenwerking van de overheid met de klassieke op privéwinst gerichte economie en zijn problematiek van 'externaliteiten' enerzijds, en de commonsgerichte, dikwijls sociaal- ecologische bedrijven (die veel meer gericht zijn op het integreren van die externaliteiten in hun economische modellen) anderzijds. Beide sectoren moeten bewogen worden in de richting van een sociaal- ecologische transitie, en dat kan uiteraard niet op dezelfde wijze gebeuren.

Coopkracht  en Febecoop zijn twee partners waarmee Commons Lab workshops organiseert. Wij beschouwen coöperatieven als een ideale eigendoms- en beheersvorm  om commons te beheren. Dit is iets wat in Antwerpen in de praktijk gebracht wordt door ondermeer Zuidtrant, de coöperatieve voor hernieuwbare energie. Internationaal is er een beweging gegroeid rond platformcoöperativisme , waarbij de platformen die gebruikt worden om 'gedistribueerde' markten te faciliteren, worden beschouwd als een commons (en niet als privaat eigendom), en in een coöperatieve vorm worden gegoten. In Antwerpen staat die beweging nog maar in haar kinderschoenen.

Tenslotte zijn ook sociaal ondernemerschap, impactinvesteerders, ethische investeerders, gemeenschapsmunten  en civi crowdfunding potentiële vormen voor het ondersteunen van commons.

Hieronder staan een aantal ondernemers/ondernemingen opgelijst waar Commons Lab mee samen werkt.